Astım krizi, akciğerlere kadar uzanan hava yollarının ani olarak kasılması, şişmesi ve aşırı salgı üretmesi sonucunda nefes yollarının tıkanması durumudur. Astım, en sık rastlanan solunum yolu hastalıklarından biridir ve ilaçlı ya da ilaçsız olarak tedavi edilebilen kronik inflamatuar bir hastalıktır. Türkiye'de astım görülme sıklığı %5-10 arasında değişmektedir. Kalıtsal faktörler ve çevresel etkenler hastalığın ortaya çıkmasında rol oynar.

Astım hastalığı alerjik kökenli olabileceği gibi genetik ya da çevresel faktörlerden de kaynaklanabilir. Alerjik rinit, astımın görülmesinde en sık karşılaşılan faktörlerden biridir. Alerjik astımlı hastaların büyük çoğunluğunda alerjik rinit de bulunmaktadır. Astımı tetikleyen faktörler arasında şunlar bulunmaktadır:

Bunların içinde en önemlileri polen mevsimlerinde ortaya çıkan polenler ve ev tozu akarlarına karşı duyarlılıktır. Tüm bu etkenler astım krizini tetikleyici rol oynar. Alerjik astımda, alerjenlerden uzak durmak ve önlem almak tedavinin ilk basamağını oluşturur. İlaçları düzenli kullanmak ve doktor kontrollerini ihmal etmemek, astım ataklarını minimuma indirmek için önemlidir.

Astım nöbeti sırasında hasta, soluk alamadığını hisseder ve nefes alırken değil de verirken güçlük yaşadığını fark eder. Göğsünde hırıltı ve ıslık sesleri duyulabilir. Arka arkaya sık nefes alarak oksijen sağlamaya çalışır. Kalp hızı artar, solunum sayısı yükselir ve kandaki oksijen oranı düşer. Acil olarak oksijene ve nefes açıcı ilaçlara ihtiyaç duyar. Hasta öksürük krizlerine girer ve bu krizler durmaksızın devam eder. Soluk alıp verme zorlaştığı için hasta oksijensiz kalır ve dudaklardan başlayarak morarma görülebilir.

Astım krizi yaşayan bir kişiye ilk olarak ilaçlarını vermek gereklidir. Nefes açıcılar, ağızdan alınan inhaler aerosol veya nebülizasyon ile alınan sıvı ilaçlar verilmelidir. Astım krizi hafifse, 4 saatte bir uygulanacak olan bu tedavi nefesin açılmasını sağlayacaktır. Eğer kriz artıyor ve nefes alıp verme daha da zorlaşıyorsa, nebülizatör denilen elektrikli bir kompresörle ilacın akciğerlere verilmesi sağlanmalıdır. Ancak tüm bu önlemlere rağmen kriz gerilemiyorsa veya kişi ilaç almaya başlamamış ve belirtiler ortaya çıkmışsa, yanında bulunan kişi bu konuda deneyimsizse hemen bir ambulans çağırılmalı ve en yakın hastanenin acil servisine başvurulmalıdır.